Εμφύτευση Bηματοδοτών

Η εμφύτευση βηματοδότη είναι μία από τις συχνότερες επεμβάσεις που αφορούν την καρδιά. Ο βηματοδότης αποτελεί μία ηλεκτρική συσκευή που στέλνει ηλεκτρικούς παλμούς, ώστε η καρδιά να λειτουργεί φυσιολογικά και όχι με αργό ρυθμό. Βελτιώνει την ποιότητα ζωής, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις αποδεικνύεται σωτήρια συσκευή για τους ασθενείς.

Ο βηματοδότης αποτελείται από τη γεννήτρια (μπαταρία), η οποία ζυγίζει 20-50 γραμμάρια και έχει το μέγεθος ενός σπιρτόκουτου και ένα ή περισσότερα καλώδια, που εισέρχονται στις κοιλότητες της καρδιάς. Η γεννήτρια στέλνει ώσεις στα καλώδια, με ρυθμό τέτοιο ώστε αυτή να λειτουργεί φυσιολογικά. Σημαντικό είναι πως ο βηματοδότης λειτουργεί όταν τον χρειάζεται ο ασθενής και ανάλογα με τις ανάγκες του σώματος (άσκηση, ύπνος). Εάν, δηλαδή, ο βηματοδότης ανιχνεύσει ότι οι παλμοί είναι πολύ χαμηλοί, τότε στέλνει σήμα για σταθερό ρυθμό, ενώ όταν οι παλμοί είναι φυσιολογικοί αναστέλλει αυτό το σήμα. Στη σύγχρονη εποχή, οι περισσότεροι βηματοδότες επιτρέπουν στους ασθενείς τη διενέργεια μαγνητικής τομογραφίας.

Σε ποιες καταστάσεις συστήνεται η εμφύτευση βηματοδότη;

Σύνδρομο νοσούντος φλεβοκόμβου: Στην πάθηση αυτή ο φυσιολογικός (εγγενής) βηματοδότης της καρδιάς δεν λειτουργεί φυσιολογικά, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει τόσο σε βραδυκαρδία ή ταχυκαρδία όσο και σε συνδυασμός των δύο. Οι ασθενείς αναφέρουν κόπωση στην προσπάθεια ή στην ηρεμία, ζάλη, λιποθυμικό επεισόδιο, δύσπνοια, πόνο στο στήθος ή αίσθημα παλμών (φτερούγισμα). Το σύνδρομο νοσούντος φλεβοκόμβου είναι συχνότερο σε μεγαλύτερες ηλικίες.
Κολπική μαρμαρυγή: Αποτελεί μια μορφή αρρυθμίας, κατά την οποία σε όχι τόσο συχνή βάση, ο ασθενής αναπτύσσει βραδυκαρδία και κρίνεται σκόπιμη η εμφύτευση βηματοδότη. Σε άλλες περιπτώσεις, η κολπική μαρμαρυγή εμφανίζεται ως ταχυκαρδία, η οποία δεν ανταποκρίνεται σε φάρμακα ή κατάλυση και, έτσι, τοποθετείται βηματοδότης.
Καρδιακό block: Στην περίπτωση αυτή, υπάρχει διαταραχή στην αποστολή και κυκλοφορία του ερεθίσματος στην καρδιά και, συνεπώς, η εμφύτευση βηματοδότη προλαμβάνει από την εμφάνιση βραδυκαρδίας.

Τύποι βηματοδοτών

Βηματοδότες με ένα καλώδιο, το οποίο τοποθετείται σε μία κοιλότητα της καρδιάς (συνήθως στη δεξιά κοιλία).
Βηματοδότες με δύο καλώδια, τα οποία τοποθετούνται σε δύο ξεχωριστές κοιλότητες της καρδιάς (δεξιός κόλπος και δεξιά κοιλία)
Βηματοδότες με τοποθέτηση τριών καλωδίων CRT-P (δεξιός κόλπος, δεξιά και αριστερή κοιλία).

Η επιλογή του τύπου βηματοδότη που θα εμφυτευθεί αποφασίζεται με βάση την πάθηση και το ιστορικό του ασθενούς.

Νέες τεχνολογίες

Ένας νέος βηματοδότης χωρίς την παρουσία καλωδίων έχει λάβει έγκριση για συγκεκριμένη κατηγορία ασθενών. Συγκεκριμένα, μία συσκευή μικρού μεγέθους τοποθετείται απευθείας σε κοιλότητα της καρδιάς, απ΄ όπου μεταδίδει την ηλεκτρική ώση. Με αυτόν τον τρόπο, αποφεύγεται η τοποθέτηση καλωδίων, γεγονός που μειώνει τον κίνδυνο λοιμώξεων, καθώς και τον χρόνο ανάρρωσης του ασθενούς.

Πριν την εμφύτευση βηματοδότη

Πριν την επέμβαση τοποθέτησης βηματοδότη, λαμβάνεται λεπτομερές ιστορικό του ασθενούς, εξηγείται πλήρως η διαδικασία και η πιθανότητα επιπλοκών και ο ασθενής συναινεί εγγράφως στην πραγματοποίησή της. Σημαντικό είναι πως ο ασθενής ενημερώνεται να είναι νηστικός από φαγητά και υγρά την ημέρα της επέμβασης.

Διαδικασία εμφύτευσης

Η τοποθέτηση βηματοδότη συνήθως πραγματοποιείται από την αριστερή (συχνότερα για δεξιόχειρες) ή από τη δεξιά πλευρά, υπό τοπική αναισθησία, πράγμα που σημαίνει ότι ο ασθενής είναι ξύπνιος κατά της διάρκεια της επέμβασης. Αρχικά, μέσω μίας μικρής τομής που γίνεται στην περιοχή κάτω από την κλείδα, τοποθετούνται τα καλώδια στις κοιλότητες της καρδιάς και, εν συνεχεία, η γεννήτρια συνδέεται με τα καλώδια και εμφυτεύεται στην εν λόγω περιοχή. Οι εξειδικευμένοι ιατροί του κέντρου μας χρησιμοποιούν απορροφήσιμα ράμματα και ειδικές πλαστικές ραφές, ώστε να επιτευχθεί η επέμβαση με ασφάλεια και το καλύτερο δυνατό αισθητικό αποτέλεσμα. Η διάρκεια κυμαίνεται ανάλογα με την πολυπλοκότητα της επέμβασης και την ανατομία του ασθενούς, αλλά συνήθως διαρκεί 60-90min. Η πλειονότητα των ασθενών λαμβάνουν εξιτήριο από το νοσοκομείο την επόμενη μέρα, αφού διενεργηθεί ηλεκτροκαρδιογράφημα, ακτινογραφία θώρακος και ιατρική επανεκτίμηση για τη διασφάλιση της σωστής θέσης των καλωδίων και της σωστής λειτουργίας του βηματοδότη. Η τοποθέτηση βηματοδότη είναι μια ασφαλής επέμβαση με χαμηλά ποσοστά επιπλοκών, όπως αιμάτωμα, λοίμωξη στην περιοχή της εμφύτευσης ή της συσκευής, πνευμοθώρακας, διάτρηση καρδιακού μυός, μετακίνηση καλωδίων.

Μετά την εμφύτευση βηματοδότη

Κατά τις πρώτες 48 ώρες ενδέχεται ο ασθενής να αναφέρει πόνο τοπικά στην περιοχή της εμφύτευσης, ο οποίος υποχωρεί με τη λήψη απλών παυσίπονων. Ο ασθενής είναι ικανός να επιστρέψει στη φυσιολογική του δραστηριότητα μετά από μικρό χρονικό διάστημα. Συνήθως συστήνεται η αποφυγή έντονης άσκησης για 4-6 εβδομάδες μετά την εμφύτευση, ειδικά όταν αυτή περιλαμβάνει ακραίες κινήσεις του χεριού από την πλευρά που έχει εμφυτευθεί ο βηματοδότης. Ο ασθενής επισκέπτεται προγραμματισμένα τον ιατρό για τον τακτικό έλεγχο του βηματοδότη, ο οποίος γίνεται εξωτερικά μέσω ειδικών μηχανημάτων – προγραμματιστών. Μέσω νεότερων τεχνολογιών είναι πλέον εφικτός ο έλεγχος και ο επαναπρογραμματισμός μέσω ασύρματου δικτύου.

Αντικατάσταση βηματοδότη

Η διάρκεια ζωής του βηματοδότη κυμαίνεται από 8-12 έτη, ανάλογα με το πόσο χρησιμοποιείται. Κατά την αντικατάσταση, αφαιρείται μόνο η παλιά γεννήτρια και τοποθετείται νέα, ενώ δεν γίνεται καμία αλλαγή στα καλώδια.

Συχνά ερωτήματα ασθενών μετά την εμφύτευση βηματοδότη

· Πότε μπορώ να οδηγήσω;

è Προτείνεται η επανέναρξη της οδήγησης μετά από 1 μήνα, εφόσον ο ασθενής δεν αναφέρει συμπτώματα, όπως ζάλη, δύσπνοια.

· Πότε μπορώ να επιστρέψω στην εργασία μου;

Εξαρτάται από το είδος της εργασίας. Συνήθως αυτό αξιολογείται από τον ιατρό και συστήνεται χρονικό διάστημα αποχής τουλάχιστον μίας εβδομάδας.

· Πρέπει να κόψω τα ράμματα μετά την επέμβαση;

Οι εξειδικευμένοι ιατροί του Cardioteam είναι εξοικειωμένοι με τεχνικές, με τις οποίες δεν χρειάζεται να επανέλθουν οι ασθενείς για κοπή των ραμμάτων. Τα ράμματα είναι απορροφήσιμα και τελούνται πλαστικές ραφές για καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα.

· Είναι ασφαλής η χρήση του κινητού μετά την τοποθέτηση βηματοδότη;

Ναι, τα κινητά μπορούν να χρησιμοποιούνται με ασφάλεια. Ιδανικά προτείνεται η χρήση ακουστικού στην αντίθετη πλευρά της εμφύτευσης.

· Θα έχω πρόβλημα κατά τον έλεγχο στο αεροδρόμιο;

Πριν τον έλεγχο του αεροδρομίου πρέπει να αναφέρετε την παρουσία βηματοδότη και να επιδείξετε την ειδική κάρτα-ταυτότητα του βηματοδότη στους αρμόδιους υπαλλήλους.

· Πότε μπορώ να επιστρέψω στη φυσιολογική σεξουαλική δραστηριότητα;

Μετά την εμφύτευση, ο ασθενής μπορεί να επανέλθει στην πρότερη σεξουαλική δραστηριότητα, αλλά είναι σημαντικό να αποφύγει για 4 εβδομάδες κινήσεις που θα προκαλέσουν πίεση και φόρτιση στο χέρι από την πλευρά του βηματοδότη.

Διαβάστε επίσης πληροφορίες για το τί πρέπει να προσέξετε στο άρθρο Οδηγίες μετά από Βηματοδότη / Απινιδωτή