Κατάλυση Κολπικής Μαρμαρυγής

Η Κολπική Μαρμαρυγή (ΚΜ) είναι η συχνότερη ταχυαρρυθμία σε παγκόσμια κλίμακα και χαρακτηρίζεται ως η νέα επιδημία του 21^ου αιώνα. Αναφέρεται ότι 33 εκατομμύρια άνθρωποι ηλικίας άνω των 55 ετών έχουν διαγνωσθεί με ΚΜ, ενώ υπολογίζεται ότι 12 εκατομμύρια άνθρωποι στις Η.Π.Α. θα εμφανίσουν ΚΜ έως το 2030. Πρόκειται για ακανόνιστο-χαοτικό καρδιακό ρυθμό, ο οποίος ξεκινά από του κόλπους της καρδιάς και διαταράσσει τη φυσιολογική ηλεκτρική δραστηριότητα, με αποτέλεσμα την πτωχή διακίνηση του αίματος από τους κόλπους στις κοιλίες.

Υπάρχουν διάφοροι τύποι ΚΜ:

Παροξυσμική ΚΜ, η οποία διαρκεί έως μία εβδομάδα και σταματά μόνη της ή με παρέμβαση.
Εμμένουσα ΚΜ, η οποία διαρκεί περισσότερο από μία εβδομάδα και χρειάζεται θεραπεία.
Εμμένουσα για μακρό χρονικό διάστημα ΚΜ, η οποία διαρκεί για περισσότερο από έναν χρόνο και συχνά είναι δύσκολο να θεραπευθεί.

Η ΚΜ, εάν δεν θεραπευθεί εγκαίρως, μπορεί να οδηγήσει σε αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ή άλλες σοβαρές ιατρικές επιπλοκές. Γι’ αυτόν τον λόγο είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τα συμπτώματα και να αναζητήσουμε άμεσα ιατρική συμβουλή.

Ποια είναι τα σημεία και συμπτώματα της ΚΜ;

Τα σημεία και συμπτώματα της ΚΜ ποικίλουν από άνθρωπο σε άνθρωπο. Ορισμένοι ασθενείς είναι ασυμπτωματικοί, ενώ άλλοι αναφέρουν ήπια, μέτρια ή πολύ έντονα συμπτώματα όπως:

Φτερούγισμα – αίσθημα παλμών
Κόπωση
Ζάλη, συγκοπή
Δύσπνοια
Θωρακικό άλγος

Αρκετές φορές, ασθενείς που εμφανίζονται με συμπτώματα και σημεία αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου, διαγιγνώσκονται για πρώτη φορά με κολπική μαρμαρυγή. Το παραπάνω καθιστά όλο και πιο αναγκαία τη διάγνωση της ταχυαρρυθμίας αυτής πριν εμφανιστούν σοβαρές επιπλοκές στον ασθενή.

Τι προκαλεί ΚΜ;

Αλλαγές ή καταστροφή του καρδιακού ιστού και του ηλεκτρικού συστήματος της καρδιάς προκαλεί συχνά ΚΜ. Προδιαθεσικοί παράγοντες είναι οι εξής:

Αθηροσκλήρωση
Αρτηριακή Υπέρταση
Βαλβιδοπάθειες
Μυοκαρδιοπάθειες
Συγγενείς καρδιοπάθειες
Σακχαρώδης Διαβήτης
Παχυσαρκία
Κάπνισμα
Κληρονομικό ιστορικό
Διαταραχές θυρεοειδικής λειτουργίας
Άσθμα – Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια
Λοιμώξεις – Σήψη

Πως γίνεται η διάγνωση της ΚΜ;

Η διάγνωση της ΚΜ μπορεί να γίνει από τον ίδιο τον ασθενή με την ψηλάφηση του σφυγμού ή με την καταγραφή μέσω έξυπνων συσκευών (smartwatches), αλλά και από τον ιατρό μέσω ακρόασης ή διενέργειας ηλεκτροκαρδιογραφήματος. Μετά τη διάγνωση της ΚΜ είναι σημαντικό να ακολουθήσει μία σειρά διαγνωστικών εξετάσεων, όπως εξετάσεις αίματος, υπερηχογράφημα καρδιάς κ.ά., ώστε να ακολουθηθεί η κατάλληλη θεραπευτική αντιμετώπιση.

Ποια είναι η θεραπεία της ΚΜ;

Η θεραπεία της ΚΜ βασίζεται σε 2 βασικούς πυλώνες:

Έλεγχος καρδιακής συχνότητας, δηλαδή μείωση των παλμών επί ΚΜ
Έλεγχος καρδιακού ρυθμού, δηλαδή παύση της ΚΜ και ανάκτηση του φυσιολογικού (φλεβοκομβικού) ρυθμού

Σε κάθε περίπτωση, οι ασθενείς πρέπει να προστατεύονται από την πιθανότητα αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου με τη λήψη αντιπηκτικής θεραπείας, ανάλογα με την παρουσία διαφόρων παραγόντων, όπως είναι η ηλικία, το φύλο, οι συνοσηρότητες (αρτηριακή υπέρταση, στεφανιαία νόσος) κ.ά.

Φαρμακευτική Θεραπεία της ΚΜ

Η φαρμακευτική θεραπεία στοχεύει τόσο στον έλεγχο της συχνότητας όσο και στον έλεγχο του καρδιακού ρυθμού. Παραδείγματα φαρμάκων είναι οι β-αναστολείς, διγοξίνη, αναστολείς διαύλων ασβεστίου για τον έλεγχο της συχνότητας και αντιαρρυθμικά όπως φλεκαϊνίδη, αμιωδαρόνη, προπαφαινόνη για τον έλεγχο του ρυθμού. Σύμφωνα με μελέτες, τα ανωτέρω φάρμακα έχουν μειωμένη αποτελεσματικότητα όταν χρησιμοποιούνται μόνα τους χωρίς επεμβατική θεραπεία και, επίσης, προκαλούν, πληθώρα ανεπιθύμητων ενεργειών (βραδυκαρδία, διαταραχές θυρεοειδούς, πνευμονική ίνωση, ηπατοτοξικότητα)

Επεμβατική – μη φαρμακευτική θεραπεία της ΚΜ

Η απομόνωση των πνευμονικών φλεβών (PVI) αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της επεμβατικής αντιμετώπισης της ΚΜ. Διενεργείται υπό τοπική αναισθησία, με πρόσβαση από τη μηριαία φλέβα και τον σχηματισμό οπής στη μεμβράνη που χωρίζει τον δεξιό από τον αριστερό κόλπο. Ακολούθως, προωθείται το σύστημα της στον αριστερό κόλπο και κατόπιν πραγματοποιείται κατάλυση στις πνευμονικές φλέβες, οι οποίες συνήθως είναι 4, δύο αριστερές και δύο δεξιές. Υπάρχουν διάφορες ανατομικές παραλλαγές, όπως η ύπαρξη μίας επιπλέον δεξιάς μέσης πνευμονικής φλέβας ή ένα κοινό στόμιο των 2 αριστερών πνευμονικών φλεβών.

Υπάρχουν 3 διαφορετικές μέθοδοι απομόνωσης των πνευμονικών φλεβών:

Κατάλυση με υψίσυχνο ρεύμα. Μέσω ενός τρισδιάστατου συστήματος χαρτογράφησης κατασκευάζεται ένα μοντέλο του αριστερού κόλπου και των πνευμονικών φλεβών και εφαρμόζεται ενέργεια κυκλοτερώς γύρω από τα στόμια των πνευμονικών φλεβών. Πλεονέκτημα της μεθόδου αυτής είναι η ύπαρξη τρισδιάστατου χάρτη της περιοχής και αναγνώριση παθολογικού υποστρώματος, όμως η μέθοδος αυτή μπορεί να είναι χρονοβόρος σε σχέση με τις ακόλουθες.
Κατάλυση με κρυοενέργεια. Μέσω ενός μπαλονιού πραγματοποιείται απόφραξη της κάθε φλέβας ξεχωριστά και ψύξη αυτής σε πολύ χαμηλή θερμοκρασία. Η μέθοδος αυτή απαιτεί λιγότερο χρόνο, δεν ενδείκνυται όμως για σύμπλοκα περιστατικά λόγω απουσίας χαρτογράφησης (ιδιαίτερη ανατομία, δεύτερη ή τρίτη κατάλυση κολπικής μαρμαρυγής). Σε σπάνιες περιπτώσεις αναφέρεται ως επιπλοκή η πάρεση του φρενικού νεύρου.
Κατάλυση παλμικού πεδίου. Αποτελεί τη νεότερη τεχνική κατάλυσης των πνευμονικών φλεβών. Είναι ταχύτερη ως διαδικασία σε σχέση με την εφαρμογή υψίσυχνου ρεύματος και δρα εκλεκτικά στα μυοκαρδιακά κύτταρα, αποτρέποντας βλάβες σε παρακείμενους ιστούς (φρενικό νεύρο, οισοφάγος).

Η απόφαση για την επιλογή της μεθόδου γίνεται με βάση τα χαρακτηριστικά του ασθενούς και, ιδιαίτερα, την ανατομία των πνευμονικών φλεβών. Αξίζει να αναφερθεί πως στο Κέντρο μας διενεργείται προεπεμβατικά αξονική τομογραφία των πνευμονικών φλεβών, ώστε να απεικονιστεί η ακριβής ανατομία τους και να ακολουθήσει ορθότερη προσέγγιση προς την ηλεκτρική απομόνωση αυτών.

Ποιες είναι οι επιπλοκές της κατάλυσης ΚΜ;

Οι επιπλοκές είναι σπάνιες και ποικίλλουν ανάλογα με τη μέθοδο.

Αγγειακές, όπως αιμάτωμα στο σημείο της παρακέντησης. Στο Κέντρο μας όλες οι παρακεντήσεις αγγείων διενεργούνται υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση, ώστε να μειωθούν στο ελάχιστο οι επιπλοκές αυτές.
Περικαρδιακή συλλογή – επιπωματισμός, όπου λόγω των χειρισμών και της εφαρμογής ενέργειας συλλέγεται υγρό ή αίμα γύρω από την καρδιά, με αποτέλεσμα τη δυσχέρεια στη σωστή λειτουργικότητα αυτής. Στο Κέντρο μας διενεργείται προ και αμέσως μετά της επέμβασης υπερηχοκαρδιογραφικός έλεγχος, με σκοπό την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία αυτής της επιπλοκής.
Πάρεση φρενικού νεύρου.
Συρίγγιο μεταξύ οισοφάγου και αριστερού κόλπου.
Στένωση πνευμονικών φλεβών.

Η επιτυχία της κατάλυσης της ΚΜ ποικίλλει ανάλογα τον ασθενής και κυμαίνεται μεταξύ 65-75%. Είναι σημαντικό, ο ασθενής να τροποποιήσει τους εκάστοτε παράγοντες κινδύνου, όπως η σωστή ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, η μείωση του σωματικού βάρους κτλ., ώστε να αυξηθεί όσο είναι δυνατόν η επιτυχία της επέμβασης.

Ο ασθενής μετά την κατάλυση επιστρέφει στην κλίνη του και λαμβάνει εξιτήριο από το νοσοκομείο την επόμενη ημέρα. Για χρονικό διάστημα 5-7 ημερών θα πρέπει να περιοριστούν δραστηριότητες όπως άθληση, οδήγηση και γενικά ό,τι προκαλεί καταπόνηση.